TTO - Hôm nay 2-12, Nga tuyên bố thành lập ngân hàng nhiên liệu hạt nhân quốc tế đầu tiên trên thế giới để góp phần kiềm chế vũ khí hạt nhân lan rộng sang các quốc gia khác.


Nhiên liệu hạt nhân đang được vận chuyển ở Nga - Ảnh: AFP

Hãng tin AFP dẫn lời Cơ quan năng lượng nguyên tử Rosatom của Nga cho biết Angarsk là ngân hàng đầu tiên trong hơn chục ngân hàng nhiên liệu nguyên tử mà nhiều quốc gia đề xuất thành lập, sau khi cộng đồng quốc tế phát hiện hoạt động làm giàu uranium của Iran năm 2003.

“Hiện vấn đề của ngành năng lượng hạt nhân chính là việc nhiều nước cố gắng phát triển các chu trình sản xuất nhiên liệu hạt nhân của riêng họ - Gennady Yevstafyev, cựu giám đốc Cơ quan tình báo nước ngoài (FIS) của Nga, bình luận - Và chu trình này sau đó thường chuyển sang mục tiêu sản xuất vũ khí hạt nhân. Ngân hàng này ra đời sẽ góp phần chấm dứt nỗ lực đó”.

Như vậy, khi một nước bất kỳ muốn phát triển điện hạt nhân, họ sẽ thông qua ngân hàng quốc tế này để mua nhiên liệu và một chu trình nghiên cứu làm giàu uranium được cắt bớt.

Ngân hàng đặt tại khu dự trữ nhiên liệu Siberia, cách Matxcơva 5.100km, sẽ hoạt động theo sự giám sát của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) và có đủ nhiên liệu để cung cấp cho các nhà máy điện hạt nhân dân dụng.

Hiện tại đây đang dự trữ 120 tấn uranium làm giàu mức độ thấp (LEU) từ 2-4,5%, đủ để đáp ứng nhu cầu sản xuất điện của một thành phố 12 triệu dân trong vòng một năm.

Loại nhiên liệu dự trữ tại Angarsk hiện được dùng trong hầu hết các nhà máy điện hạt nhân dân dụng. Nhiên liệu này được coi là an toàn vì uranium mà các nước muốn dùng để sản xuất vũ khí hạt nhân phải đạt đến 90%.

Nga đề xuất ý tưởng này lên IAEA vào tháng 9-2007 nhưng nhiều nước vẫn lo ngại việc hạn chế nhiều quốc gia sản xuất uranium là mục đích chính trị của phương Tây.

“Ngân hàng này nhằm mục đích xây dựng hạ tầng năng lượng hạt nhân toàn cầu, đảm bảo tuân thủ các quy định về chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt” - Rosatom cho biết.